Ιστορία του τόπου μας 

Επίσκεψη στο τοπικό αρχείο Νάξου

Σήμερα, το σχολείο μας επισκέφτηκε το τοπικό αρχείο Νάξου.Σε αυτόν τον χώρο φυλάσσονται αρχεία και συλλογές που αφορούν στην ιστορία της Νάξου και καλύπτουν χρονικά την περίοδο 1527 έως και σήμερα.

Παλιές εφημερίδες, περιοδικά, χειρόγραφα ιδιωτών όπως του Ι.Δελλαρόκκα, χειρόγραφα επί Τουρκοκρατίας σε αραβική γραφή, σημειώσεις αγροφυλάκων και αρχεία συμβολαιογράφων φυλάσσονται με σκοπό τη διάσωση, τη συντήρηση, την καταγραφή τους αλλά και τη διάθεση προς μελέτη.

Επίσκεψη στο βιβλιοπωλείο

Μια κρύα μέρα του Νοέμβρη, μετά από μια βόλτα στα στενά σοκάκια του Κάστρου, επισκεφτήκαμε το Παλιό Βιβλιοπωλείο του κ. Μάριου Ασημακόπουλου. Πριν μπούμε μέσα, είδαμε στη βιτρίνα πάρα πολλά βιβλία.

Χαζεύοντας τα βιβλία

Μέσα στο βιβλιοπωλείο υπήρχαν χιλιάδες βιβλία! Αριστερά, δεξιά, πάνω, κάτω!!! Όπου κι αν γυρίζαμε το βλέμμα μας βλέπαμε παντού βιβλία!

Ο κ. Μάριος , μας είπε πως σε ένα βιβλιοπωλείο μπορούμε να βρούμε εκτός από βιβλία, διάφορα παιχνίδια, μολύβια, τετράδια, γόμες, χαρτόνια και πολλά άλλα πράγματα.  Επίσης, μας εξήγησε με ποιον τρόπο τοποθετούνται τα βιβλία στα ράφια του βιβλιοπωλείου και πως η δουλειά του βιβλιοπώλη είναι να μας βρίσκει όποια βιβλία θέλουμε να διαβάσουμε. Κι επειδή όλα τα βιβλία του κόσμου δε χωράνε σε ένα βιβλιοπωλείο εκείνος μπορεί να μας παραγγείλει το βιβλίο που επιθυμούμε και σε λίγες μέρες να το κρατάμε στα χέρια μας ανοιχτό, έτοιμο να το διαβάσουμε! Μας ρώτησε και ποιο είναι το αγαπημένο μας βιβλίο αλλά και ποιο βιβλίο διαβάσαμε τελευταία. Και αμέσως το βρήκαμε ανάμεσα σε τόσα άλλα παιδικά βιβλία.

Η πιο ωραία στιγμή ήταν όταν ο κ. Μάριος μας χάρισε δύο βιβλία του Ευγένιου Τριβιζά κι εμείς αμέσως του διαβάσαμε ένα μικρό απόσπασμα.

Η Κινέζα Κούκλα

Ο χορός των Στρουθοκαμήλων

Ο κ. Μάριος, στο τέλος, μας έδειξε κι εκείνα τα χοντρά βιβλία που διαβάζουν οι μεγάλοι. Τα ξεφυλλίσαμε αλλά δε βρήκαμε καμιά εικόνα μέσα...και κανένα ενδιαφέρον...

Πριν φύγουμε, ο κ. Μάριος και η μητέρα του, η κα. Στέλλα μας έκαναν δώρο μολυβάκια και χριστουγεννιάτικες γόμες. Τους ευχαριστούμε πάρα πολύ και για τη φιλοξενία αλλά και για τα δωράκια που μας χάρισαν!!!

Νεφέλες του Αριστοφάνη

Σήμερα παρακολουθήσαμε τη θεατρική παράσταση "Νεφέλες" του Αριστοφάνη.

Πρόκειται για ένα από τα πιο γνωστά έργα του Αρχαίου ποιητή. Πρώτη φορά παρουσιάστηκα στα Μεγάλα Διονύσια το 423 π.Χ όπου απέσπασε και το τρίτο Βραβείο.

Η κωμωδία σατιρίζει τους σοφιστές της Αρχαίας Αθήνας και, ιδιαίτερα το Σωκράτη, που διαφθείρει υποτίθεται τους νέους με τη διδασκαλία του, παρόλο που ο Σωκράτης δεν δίδαξε ποτέ τη σοφιστεία. Το όνομα του έργου οφείλεται στις Νεφέλες (τις νεφελώδεις δηλαδή ιδέες της φιλοσοφίας).

Ο Στρεψιάδης και ο Σωκράτης

Οι Νεφέλες

Ο δίκαιος και ο άδικος λόγος

Η Φάλαινα που τρώει τον Πόλεμο

Το 2ο βιβλίο που διαβάσαμε στα πλαίσια του προγράμματος της Φιλαναγνωσίας, ήταν, και αυτό, του αγαπημένου συγγραφέα μικρών και μεγάλων, Ευγένιου Τριβιζά, "Η Φάλαινα που τρώει τον Πόλεμο".

Όπως κάθε φορά, βρήκαμε στο εξώφυλλο το όνομα του συγγραφέα, ποιος εικονογράφησε το βιβλίο και ποιες είναι οι εκδόσεις. Βρήκαμε τον τίτλο και ξεφυλλίσαμε γρήγορα το βιβλίο, μήπως και καταλάβουμε γιατί αυτή η φάλαινα τρώει τον πόλεμο...

Στη συνέχεια, διαβάσαμε το παραμύθι αρκετές φορές, συζητήσαμε τις εικόνες, γελάσαμε με τις αστείες λέξεις και στο τέλος βρήκαμε τις άγνωστες λέξεις (που ήταν πολλές!!!) και τις τοποθετήσαμε στο μεγάλο μας λεξικό.

Η Φάλαινα που τρώει τον Πόλεμο

Αχ αυτοί οι αλεξιπτωτιστές, τι νόστιμος μεζές!

Οι τσαχπίνες κολομπίνες

Η Φάλαινα έφαγε στρατηγούς και οπλαρχηγούς

Φτιάχνουμε όλοι μαζί ένα παραμύθι

Στο μάθημα της Γλώσσας, αφού διαβάσαμε ένα παραμύθι, συζητήσαμε για τα βασικά του μέρη (τίτλος, αρχή, μέση και τέλος).

 Έπειτα φτιάξαμε όλοι μαζί ένα παραμύθι χρησιμοποιώντας τη φαντασία μας και κάποιες λέξεις κλειδιά.

Στο τέλος το εικονογραφήσαμε με πολύ χρώμα και κέφι!

Ήταν μια πολύ όμορφη, δημιουργική και διασκεδαστική δραστηριότητα που συμμετείχαν όλα τα παιδιά με πολύ ενθουσιασμό!

Στο παραμύθι μας δώσαμε τον τίτλο:

«Ο πειρατής και το διαμάντι»

Η λαίμαργη φάλαινα

Παίρνοντας ως αφορμή το κεφάλαιο 12 "Σύγκριση αριθμών-τα σύμβολα" από το βιβλίο των μαθηματικών της Α΄τάξης, όπου η φάλαινα ανοίγει το μεγάλο της στόμα και τρώει πάντα τα περισσότερα ψαράκια, διαβάσαμε, στα πλαίσια της Φιλαναγνωσίας, το παραμύθι του Ευγένιου Τριβιζά "Η λαίμαργη φάλαινα".

Το παραμύθι μας άρεσε πάρα πολύ και μας φάνηκε πολύ αστείο!

Επειδή όμως υπήρχαν λέξεις που δε γνωρίζαμε,φτιάξαμε το λεξιλόγιο του παραμυθιού. Βρήκαμε όσες λέξεις μας ήταν άγνωστες, τις γράψαμε, τις κολλήσαμε στον τοίχο της τάξης μας και όποτε έχουμε χρόνο τις διαβάζουμε για να μην τις ξεχάσουμε. Μάλιστα, τις διαβάσαμε και σε άλλα παιδάκια του σχολείου και τους εντυπωσιάσαμε!

Στο τέλος, συμπληρώσαμε ένα φύλλο εργασίας και ζωγραφίσαμε τη λαίμαργη φάλαινα στο βυθό!

Δημιουργία βιβλιοθήκης στην τάξη

Πριν λίγες μέρες οι μαθητές και οι μαθήτριες έφεραν τα αγαπημένα τους βιβλία στη βιβλιοθήκη της τάξης.

Διαλέξαμε μια γωνίτσα της τάξης για να διαβάζουμε τα βιβλία της βιβλιοθήκης, όταν τελειώνουμε τις εργασίες μας. Εκεί δεν επιτρέπεται να μιλάμε!

Πριν ξεκινήσουμε να διαβάζουμε τα παραμύθια μας, σκεφτήκαμε να δούμε τι κοινό έχουν όλα τα βιβλία. Βρήκαμε λοιπόν ότι όλα τα βιβλία έχουν εξώφυλλο. Εκεί μπορούμε να διαβάσουμε τον τίτλο, το όνομα του συγγραφέα και του εικονογράφου και τις εκδόσεις. Παρατηρήσαμε πως στα περισσότερα παραμύθια στο εξώφυλλο υπάρχει μια εικόνα που έχει σχέση με τον τίτλο του. Επίσης είδαμε πως στο οπισθόφυλλο ο συγγραφέας γράφει με λίγα λόγια την ιστορία. 

Με αυτόν τον τρόπο μπορούμε να επιλέξουμε εκείνο το παραμύθι που μας φαίνεται περισσότερο ενδιαφέρον!

Το όνομά του προέρχεται από το λατινικό novem = 9 γιατί ήταν ο 9ος  μήνας του ρωμαϊκού νουμιανού ημερολογίου.  Οι Ρωμαίοι τον είχαν αφιερώσει στον Ποσειδώνα και γιόρταζαν τα Ποσειδώνια. Ο λαός τον αποκαλεί Βροχάρη (γιατί πέφτουν πολλές βροχές), Χαμένο (γιατί έχει τις μικρότερες σε διάρκεια ημέρες), Ανακατεμένο (από τον άστατο καιρό), Σκιγιάτης (σκιά, νύχτα), Κρασομηνάς (επειδή τότε άνοιγαν τα καινούρια κρασιά), Αγιομηνάς (του Αγ. Μηνά), Φιλιππιάτης (του Αγ. Φιλίππου), Αντριάς (του Αγ. Ανδρέα), Αϊ-Ταξιάρχης, Αρχαγγελίτης ή Αρχαγγελιάτης, Αϊ-Στράτης, Αϊ-Στράτηγος και Σποριάς  (μιας κι είναι ο καταλληλότερος μήνας για τη σπορά των σιτηρών) ή Μεσοσπορίτης (τότε οι περισσότεροι γεωργοί βρίσκονται στο μέσο της σποράς). Αυτόν τον μήνα αρχίζει το μάζεμα των ελιών.

ΕΡΓΑΣΙΕΣ:

• Μάζεμα ελιών.
• Σπορά οσπρίων & σιτηρών.
• «Ξελάκωμα» στ’ αμπέλια.
• Υλοτομία
• Καίνε τις ξερές μπαμπακιές.
• Μεταφέρονται οι κυψέλες στις οριστικές θέσεις τους για τον χειμώνα.

  ΕΘΙΜΑ-ΠΡΟΛΗΨΕΙΣ:

                ΜΑΖΕΜΑ ΕΛΙΑΣ: Στην Αγιάσο της Λέσβου, στο τέλος της συγκομιδής, γινόταν ολόκληρη γιορτή. Ένας από τους ραβδιστές μπήγει ανάποδα το ραβδί του στη γη και του βάζει φωτιά, πιστεύοντας πως όταν λυγίσει το μακρύ ραβδί, θα λυγίσουν και οι ελιές του χρόνου από το βάρος των καρπών.

                Οι γυναίκες στύβουν τις ελιές, με το μαύρο ζουμί τους, αλείφουν το πρόσωπό τους και χορεύουν γύρω από τη φωτιά, πετώντας τα καλάθια τους με ευχές στο νοικοκύρη, να έχει του χρόνου περισσότερο καρπό και στις ανύπαντρες να παντρευτούν.

                Στις 3/11 Αίνο Θράκης, δεν άφηναν τα παπούτσια τους έξω από το σπίτι, όπως συνηθιζόταν αλλά τα έπαιρναν μέσα, «ίνα μη ιδών αυτά ο αρχιστράτηγος Μιχαήλ, ενθυμηθεί αυτούς και αναλάβει εκ της ζωής»

                Στις 11/11 (του Αγ. Μηνά), οι τσοπάνηδες τον επικαλούνται για να βρουν ζώα που έχουν χάσει.

                Οι γυναίκες δεν ανοίγουν ψαλίδι, με τη μαγικοδεισιδαιμονική σκέψη «να’ ναι το στόμα του λύκου κλειστό», ή στο σπίτι του τσοπάνη έκαναν ένα σπάγκο από μαλλί του προβάτου και το έδεναν 3 φορές. Έτσι πίστευαν ότι ο λύκος δε θα έκανε κακό στο κοπάδι τους. Αλλά έτσι «έραβαν» και τα κακά στόματα του χωριού.

                Στις 26/11 (του Αγ. Στυλιανού), στον Βώλακα Δράμας, οι γυναίκες (όσες είχαν παιδιά) δεν δούλευαν, αλλά έβραζαν σιτάρι και το πήγαιναν στην εκκλησία και το μοίραζαν για υγεία, για να ζήσουν τα παιδιά.

                Στις 30/11 (του Αγ. Ανδρέα), οι γυναίκες στο Βόιο Κοζάνης, έκαναν τηγανίτες (λαγγίτες), «για να μην τρυπήσει το τηγάνι». Απ’ αυτές έτρωγαν όλοι και έδιναν και στα ζωντανά τους.

               

 ΠΑΡΟΙΜΙΕΣ:

«Νοέμβρη οργώματα κι ελιές, δεν απολείπουν οι δουλειές».

«Το Νοέμβρη και Δεκέμβρη φύτευε καταβολάδες».

«Η Πούλια βασιλεύοντας, το μήνυμά της στέλνει. Ούτε τσοπάνος στα βουνά ούτε ζευγάς στους κάμπους».

«Άι- Μηνάς εμήνυσε του πάππου του χειμώνα: -Έρχομαι ή δεν έρχομαι και τ' Άι- Φιλίππου αυτού είμαι».

«Αν τ' Άη Φιλίππου λείπω, τ' Άγια, των Αγιών δε λείπω».

«Ο άη- Μηνάς εμήνυσε, πούλια μη ξημερώσει».

«Ο Νοέμβρης έκλεισε, τα ζευγάρια είν΄ στο στάβλο κι ούτε ζευγάς στον κάμπο».

«Ο Νοέμβρης σαν θα έλθει τα γομάρια μέσα κλείνει».

«Οποίος σπείρει τον Νοέμβρη ούτε σπόρο δεν Θα πάρει».

«Όταν έρθει ο Νοέμβρης σιγομπαίνει ο χειμώνας».

«Σ' τσι τριάντα, τ' Αγι-Αντριός, αντριεύεται το κρύο».

«Της ελιάς το φύλλο κι αν χαθεί, πάλι θε να ξαναβρεθεί».

«Τον Οκτώβρη τα κουδούνια, το Νοέμβρη παραμύθια».

«Του Σαρανταμέρου η μέρα «καλημέρα» - «καλησπέρα».